Samenvatting rapport
De noodzaak tot pluralisme

Culturele diversiteit is even waardevol als bio-diversiteit: het brengt ons een schat aan menselijke ervaring en wijsheid. We moeten culturele verschillen niet alleen maar tolereren, maar ook omarmen en er van leren. Met behoud van een aantal absolute waarden (zie 'mondiale ethiek').

Culturele pluriformiteit is een integraal onderdeel van de huidige samenleving. De 'global market' met zijn vrije verkeer van goederen, geld en mensen zal die tendens nog eens versterken. Door de toenemende mobiliteit van mensen worden verschillende culturen op grote schaal met elkaar in contact gebracht, zowel op nationaal als op internationaal niveau. Daarbij komen nieuwkomers en autochtonen tegenover elkaar te staan, wat sociale spanningen tot gevolg kan hebben.

Een normale reactie op de globalisering is identificatie met de eigen etnische groep en cultuur. Het benadrukken van de eigen identiteit, cultuur en etniciteit leidt niet automatisch tot gewelddadige conflicten, maar alleen als het daarvoor wordt ingezet. De uitdaging voor de staat is om contacten tussen de verschillende culturen harmonieus en rechtvaardig te laten verlopen. De daarbij onvermijdelijke conflicten moeten vreedzaam worden opgelost.

Minderheden en inheemse volkeren, racisme en etnocide

Enkele van de meest acute politieke conflicten in de wereld hadden voorkomen kunnen worden als regeringen oog hadden gehad voor de eisen van minderheden. De Commissie vindt dat de staat gezien moet worden als een civiele samenleving van verschillende groepen, niet als een homogene (etnische of religieuze) natie. Racisme moet bestreden worden. Door praktische maatregelen als werkgelegenheid. En door een open discussie over de onderliggende waarden die racisme bevorderen. Die discussie zal gevoerd moeten worden in de kunst, op scholen en in andere delen van de samenleving. Respect voor de waardensystemen en traditionele kennis van inheemse volkeren hoort een integraal onderdeel van ontwikkeling te zijn.

Volgens de Commissie kunnen internationale kritiek en sancties helpen een land af te brengen van de heilloze weg die van racisme en discriminatie tot etnische zuivering leidt.

Wedergeboorte van de religie

De wereldwijde herontdekking van religie kan een oplossing bieden voor de identiteitscrisis die velen ervaren in een harde wereld vol conflicterende waarden. Maar er is ook een negatieve kant; die van het dwingend opleggen van extreme doctrines door intimidatie en geweld. Deze schaduwzijde komt bij alle religies voor.