Eerdere Winternachten edities op de Kracht van Cultuur
Fake: fabels, feiten en fictie
Fake is het thema van de komende editie van het literaire festival Winternachten in Den Haag. Schrijvers zijn meesters in het manipuleren van de werkelijkheid. Ze gebruiken het dagelijks leven en de geschiedenis om hun eigen verhaal te vertellen en het verhaal achter de werkelijkheid te zoeken. "Fictie en verbeelding zijn een onthulling van dingen waarvan we niet wisten dat we ze wisten," zei de Zuid-Afrikaanse schrijver Breyten Breytenbach tijdens Winternachten 2006.
Literaire schrijvers hebben uiteenlopende redenen om er maar op los te fabuleren. Zo heeft de Somalische schrijver Nurrudin Farah, die de komende editie van Winternachten opent met een lezing over migratie en ballingschap, het tot zijn taak verheven om zijn 'land in leven te houden' met zijn pen. Vanuit diverse ballingsoorden heeft hij sinds 1965 steeds weer nieuwe romans gepubliceerd over zijn door oorlog verscheurde land. Hoewel hij zelf geen ooggetuige kon zijn, stelde de fictie de schrijver in staat om in gedachten toch in zijn land te leven.
De Keniaanse schrijver Binyavanga Wainaina - geen gast op Winternachten maar wel vaak te zien op andere Nederlandse podia - schreef een satirisch essay over werkelijkheid en cliché’s. In Hoe schrijf je over Afrika maakt hij duidelijk hoe schrijvers en lezers op het verkeerde been worden gezet door het beeld van Afrika dat we krijgen voorgeschoteld. Met zijn organisatie Kwani Trust probeert hij dit beeld bij te stellen. In een interview met de De Kracht van Cultuur betoogt hij dat Afrikaanse kinderen vaak zelfs geen realistisch beeld hebben van hun eigen werkelijkheid vanwege de fake westerse werkelijkheid die ze in hun schoolboeken leren kennen.
De Turkse schrijfster Perihan Magden jongleert in haar werk met fictie en werkelijkheid. Haar debuutroman De dood van de boodschappenjongens die in 2008 in het Nederlands verscheen lijkt een absurdistisch sprookje, maar is wel degelijk op de werkelijkheid gebaseerd. In een interview met de De Kracht van Cultuur onthult ze dat haar boek deels autobiografisch is. Het hoofdthema - de gekloonde blonde boodschappenjongens - is afkomstig uit een krantenbericht over Hitler-Duitsland.
Komiek en schrijver Nury Vittachi gebruikt zijn pen om aan de stigmata van het dagelijks leven te ontsnappen en een brug te slaan tussen oost en west. In zijn geestige whodunits over de feng shui detective mr. Wong kruipt hij zowel in de huid van een seksistische Aziaat als in die van een blonde stagiaire. Evenals Wainaina ziet hij het als zijn taak als schrijver om meer begrip voor zijn continent te kweken. "Ik wil westerlingen laten zien dat Aziaten niet eng, onlogisch en onmogelijk te begrijpen zijn en de Aziaten dezelfde les leren over de westerlingen" zegt hij in een gesprek met de De Kracht van Cultuur.
En tot slot de winnares van de Grote Prins Claus Prijs 2008, de Indiase schrijfster Indira Goswami. "Je moet een groot kunstenaar zijn om literatuur te maken van de harde werkelijkheid," zegt ze. Goswami verstaat die kunst als geen ander, zo blijkt uit haar verhaal The Journey.
Deze special bevat behalve interviews, essays en fragmenten van werken van genoemde schrijvers ook een lijst met literaire websites in Afrika, Azië en Latijns-Amerika.